ΙΑΠΩΝΙΚΕΣ ΠΟΛΕΜΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ


 Karate

Karate1"Άδειο χέρι"… αυτό σημαίνει στα ελληνικά το Καράτε. Με φιλοσοφία που δεν χρειάζεται όπλα αλλά απαιτεί καθαρότητα ψυχής, η πολεμική αυτή τέχνη κατάγεται από το νησί Οκινάουα της Ιαπωνίας. Μια περιοχή σημαντική για την ανάπτυξη των πολεμικών τεχνών, χωρίς όμως τη χρήση όπλων. Ο βασιλιάς Sho Hashi που το κυβέρνησε για πολλά χρόνια, απαγόρευσε τα όπλα και ενθάρρυνε την πνευματική καλλιέργεια.
Στην παγκόσμια κοινότητα, η τέχνη αυτή συστήθηκε το 1936, όταν μερικοί από τους κορυφαίους δασκάλους πολεμικών τεχνών, συναντήθηκαν και ανακοίνωσαν στον κόσμο την ύπαρξη του karate.

Το karate αν και απαιτεί φυσική κατάσταση, προϋποθέτει και ψυχολογικά στοιχεία και τεχνικές ηγεσίας απ’ τον ασκούμενο. Αποτελείται αNakayama1_2_1_πό πολλά επίπεδα κατάρτισης, εκπαίδευσης, ενώ είναι ευρέως αναγνωρισμένο ως άθλημα και τέχνη αυτοάμυνας.

Η πρακτική βασίζεται στις διαφορετικές μορφές και σχέδια. Οι τεχνικές που χρησιμοποιούνται απαρτίζονται από το kata (φόρμες), το kumite (αγώνας), το kokoro (συμπεριφορά, στάση), και το kobudo (παραδοσιακά όπλα).

Τα δεκάδες στυλ, τα συστήματα όπως ονομάζονται, τα οποία αποτελούν το καράτε, διαφέρουν από τόπο σε τόπο. Άλλα εστιάζουν στην αυτοάμυνα, άλλα στην παράδοση και κάποια στην υγεία του ασκούμενου. Τα πιο δημοφιλή όμως είναι το Shotokan, το Shito ryu , το Wado ryu και το Goju ryu. Στη χώρα μας υποδεχθήκαμε αυτό το άθλημα στις αρχές της δεκαετίας του ’70 κι από τότε δεκάδες χιλιάδες ενδιαφερόμενοι έχουν βρει αυτό που ζητούν από μια πολεμική τέχνη σ’ έναν απ’ τους πολλούς συλλόγους που υπάρχουν στη χώρα μας.


Shito ryu 
Δημιουργός ενός από τα πλέον διαδεδομένα στυλ καράτε, είναι ο Κenwa Mabuni (1889-1952). Με καταγωγή από την Οκινάoυα, όπως και του καράτε, βάφτισε την τέχνη αυτή, από τα ιδεογράμματα των ονομάτων των δασκάλων του, τον  Anko Itosu που εξασκούσε το σύστημα Shuri-te και τον Kanryo Higashionna, ο οποίος εξασκούσε το σύστημα Naha-te απ’ το χωριό Naha.

 Judo

"Ευγενής δρόμος" ή "Απαλή τέχνη"…αυτό σημαίνει η λέξη Τζούντο και πραγματικά είναι αυτό ακριβώς στη θεωρεία του. Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι το τζούντο παραμένει ο μεγαλύτερος χορηγός για τα ορφανά σε ολόκληρο τον κόσμο. Στην πράξη όμως είναι ένα σπορ σκληρό και ιδιαίτερα απαιτητικό.
judoΠρόκειται για μια ακόμη ιαπωνική πολεμική τέχνη αλλά ταυτόχρονα και άθλημα μάχης που γεννήθηκε στα τέλη του 19ου αι. Πατέρας της τέχνης αυτής είναι ο Jigoro Kano,ένα πρώην αδύναμο και μικροκαμωμένο παιδί που το πείραζαν οι μεγαλύτεροι και που το 1882 αποφάσισε ν’ αλλάξει την τύχη του. Αποφάσισε ν’ αφοσιωθεί στις πολεμικές τέχνες και στις αρχές και τις τεχνικές του Jiu jutsu το οποία άρχισε να διδάσκεται στα 17 του χρονια. 
Η φιλοσοφία του τζούντο είναι να χρησιμοποιεί ο ασκούμενος τη δύναμη του αντιπάλου εναντίον του. Γι αυτό και ο δημιουργός της στηρίχθηκε σε δύο λέξεις. Μέγιστη απόδοση. Βασιζόμενος σε αυτές ονόμασε την τέχνη που «γέννησε» "Kodokan Judo" και ήταν τέτοια η επιτυχία της που πολλές τέχνες στη συνέχεια αναπτύχθηκαν εξαιτίας της όπως το Sambo και το Brazilian Jiu Jitsu. 
Η πορεία της ονομασίας όμως είναι μεγάλη. Αρχικά ήταν γνωστή ως Kano Jiu-Jitsu ή Kano Jiu-Do. Στη συνέχεια ονομάστηκε Kodokan Jiu-Do ή απλώς Jiu-Do ή Judo.
To τζούντο εστιάζει τη φιλοσοφία του σε τεχνικές ρίψεως (nage-waza) με το έδαφος ν’ αποτελεί μια σημαντική συνιστώσα αφού εκεί πρέπει να βρεθεί ο αντίπαλος ξαπωλμένος. Οι nage-waza χωρίζονται σε δυο ομάδες τεχνικών. Στις όθριες τεχνικές και στις τεχνικές θυσίας. Οι πρώτες με τη σειρά τους χωρίζονται σε τεχνικές χεριών, γοφών και ποδιών. Οι δεύτερες, δηλαδή οι τεχνικές θυσίας, χωρίζονται σε αυτές που ο ασκούμενος πέφτει πίσω και σε αυτές που πέφτει στο πλάι . Υπάρχουν όμως και οι τεχνικές εργασίας. Αυτές χωρίζονται σε επιθέσεις που έχουν στόχο τις αρθρώσεις και σε τεχνικές στραγγαλισμoύ . 
Η εκπαίδευση στο τζούντο περιλαμβάνει και ένα είδος πυγμαχίας, γνωστό ως randori, που σημαίνει ελεύθερη πρακτική. Στην πρακτική αυτή οι judoka μπορούν να επιτεθούν ο ένας στον άλλο με οποιαδήποτε τεχνική ρίψης. 
Σημαντικό ρόλο παίζουν και οι τεχνικές που περιλαμβάνουν γροθιές και λακτίσματα. Αυτές όμως μαζί με τη χρήση μαχαιριού και σπαθιού διδάσκονται σε υψηλότερου επιπέδου judokas, απαγορεύονται όμως στους διαγωνισμούς για λόγους ασφαλείας. Επίσης για λόγους ασφαλείας κλειδώματα και τεχνικές θυσίες που μπορεί να είναι πολύ εντυπωσιακές επιτρέπονται ανάλογα με το επίπεδο και την ηλικία του ασκούμενου. 
Το Jigoro Kano's Kodokan Judo είναι το πιο διαδεδομένο στυλ του judo. Πρόκειται για ενα υπο-στύλ γνωστό και ως Kosen judo, που έχει το ίδιο φάσμα τεχνικών αλλά με μεγαλύτερο φάσμα επιτρεπόμενων τεχνικών εδάφους. Υπάρχουν όμως και πολλά άλλα στυλ όπως το Olympic Judo, το American Combat Judo, το Judo-do , το Kawaishi-ryū jujutsu, το Kosen Judo ,το Russian Judo, το Sambo και το Brazilian jiu jιtsu, αφού όπως προαναφέραμε οι δύο τελευταίες αποτελούν τέχνες που έχουν χτιστεί επάνω στο judo. 
Το επίπεδο του κάθε judoka μαρτυρούν οι ζώνες. Χωρίζονται σε βαθμούς που διδονται σε μαθητές γνωστοί ως Kyu και σε βαθμούς που δίδονται στους δασκάλους, γνωστοί ως Dan. Στις δυτικές χώρες τα χρώματα για τα Kyu είναι λευκό, κίτρινο, πορτοκαλί, πράσινο, μπλε και καφέ.
Επίσης μπορεί να δει κανείς και την κόκκινη ζώνη που μαρτυρά ότι ένας μαθητής είναι εντελώς αρχάριος. Στην Ιαπωνία πάντως όλοι οι ενήλικές με βαθμούς Kyu φορούν λευκές ή καφέ ζώνες. Ενώ όσοι έχουν βαθμούς Dan φορούν μαύρη ζώνη. Από τα έξι μέχρι τα οκτώ dan μπορεί να φρούν εναλλακτικά κόκκινη-λευκή ζώνη, ενώ όσοι έχουν εννέα dan και πάνω φορούν μια κόκκινη ζώνη. Το πρωτόκολλο μάλιστα προβλέπει όσοι έχουν δώδεκα dan να φορούν μια διπλή σε φάρδος λευκή ζώνη, όμως μέχρι στιγμή κανείς δεν έχει ξεπεράσει τα δέκα dan.
"Εφευρέτης" του συστήματος kyu και dan ήταν επίσης ο Jigoro Kano και μάλιστα το υιοθέτησαν στη συνέχεια κι άλλες τέχνες, όπως το καράτε.


Ju-Jutsu

Γροθιές, λακτίσματα, ρίψεις και κινήσεις που οδηγούν στο κλείδωμα του αντιπάλου κρύβουν οι τεχνικές που πρέπει να μάθουν όσοι θέλουν ν’ ασχοληθούν με το ζίου ζίτσου. Πρόκειται για μια ιδιαίτερα πολύπλοκη ιαπωνική τέχνη. Σκοπός να ελεγχθεί ο «απέναντι» είτε στο έδαφος είτε σε όρθια θέση.

Την τέχνη αυτή αγαπούσαν ιδιαίτερα οι σαμουράι ενώ μιλάμε για την πιο παλιά μαζί με το σούμο τέχνη της Ιαπωνίας. Πάνω από 2.500 χρόνια.

Οι πρώτοι λοιπόν που επιδόθηκαν στη μορφή αυτή μάχης είναι οι BUSHI της χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου. Δηλαδή όπως προαναφέραμε οι σαμουράι πολεμιστές. Την έμαθαν και την προχώρησαν σε τέτοιο στάδιο που έφτασε στο σημείο ν’ αποτελεί τη βάση για πολλές άλλες πολεμικές τέχνες. Κάποιες από αυτές είναι το Αικίντο, το Kenpo και του Τζούντο.
Αρχή της πολεμικής αυτής τέχνης είναι η υπεράσπιση της τιμής. Ο «πολεμιστής» οφείλει να προστατεύσει εκτός απ’ τη ζωή του και την οικογένειά του. Κι αυτό μαθαίνει να κάνει και ο ασκούμενος. Να σέβεται ουσιαστικά τη ζωή των συνανθρώπων του, να έχει αυτοπεποίθηση, να συγκρατεί την οργή του και να μην γίνεται επιθετικός χωρίς λόγο. 
Το ζίου ζίτσου θεωρήθηκε επίσημα άθλημα για πρώτη φορά, το 1996 κι αυτό χάρη στην αποφασιστικότητα της Γαλλικής ομοσπονδίας του τζούντο, η οποία και διοργάνωσε τους πρώτους παγκόσμιους αγώνες ζίου ζίτσου στη Γαλλία. 
Οι αγώνες αχωρίζονται σε δυο μέρη. Σε μάχης και τεχνικής. Οι πρώτοι κατηγοριοποιούνται βάση βάρους. Πρόκειται για αγώνες που αποτελούνται από δυο γύρους των δύο λεπτών. Βάση του κανονισμού επιτρέπονται κυκλικά χτυπήματα στο πρόσωπο , τα ίσια χτυπήματα στο σώμα, είναι αντικανονικό όμως να επιδιώξεις να χάσει ο αντίπαλός σου τις αισθήσεις του. 
Στους αγώνες τεχνικής κερδίζει όποιος καταφέρει να ξεχωρίσει ακριβώς σε αυτό που λέει και ο τίτλος. Στις τεχνικές. Επίθεσης που αποτελούνται από 20 είδη και 12 τεχνικές αυτοάμυνας. Σε αυτούς τους αγώνες παίρνουν μέρος ζευγάρια. (Μεικτά, γυναίκα με γυναίκα και άνδρας με άνδρα.) Όσο για την αυτοάμυνα, προβλέπεται η χρήση μαχαιριού ή μπαστουνιού. Επίσης επιτρέπεται το πιάσιμο των χεριών και τα χτυπήματα με τα χέρια και τα πόδια.
Σύμφωνα με τους ειδήμονες υπάρχουν τέσσερις «σχολές» ζίου ζίτσου. Τέσσερα είδη. Το κλασσικό, το σύγχρονο, της περιόδου Edo(1603-1868) και το ξένο. Αυτό δηλαδή που έχουν αναπτύξει οι ξένοι κι όχι οι Ιάπωνες. 
Το καλό με το συγκεκριμένο άθλημα είναι ότι μπορεί ν’ ασχοληθεί οποιοσδήποτε το αποφασίσει. Δεν χρειάζεται να διαθέτει ιδιαίτερες φυσικές ικανότητες, αρκεί να το θέλει πραγματικά.

Aikido

Aikido1Morihei Ueshiba…(植芝 盛平…14 Δεκεμβρίου 1883–26 Απριλίου 1969),Ο άνθρωπος που δημιούργησε το Αϊκίντο. Σύγχρονη ιαπωνική τέχνη που σύμφωνα με τον «πατέρα» της, σημαίνει "δρόμος της αγάπης" και "τέχνη της αρμονίας".
H λέξη Αϊκίντο αποτελείται από τρεις ιαπωνικές λέξεις…Aikido4
合 - ai – αρμονία, ένωση
気 - ki – πνεύμα, ζωή,ενέργεια
道 - dō – δρόμος, μονοπάτι
Άμεσος πρόγονος της τέχνης αυτής, είναι το Άικι Μπούντο που ξεκίνησε να διδάσκει ο Ουεσίμπα το 1931. Η έμπνευση κρύβεται πίσω απ’ το Ντάιτο Ρίου Αϊκί Τζουτζούτσου (Daito Ryu Aiki Jujutsu) και αποτελεί τη βάση του Αϊκίντο Οι ρίζες της όμως βρίσκονται και σε άλλες τέχνες, όπως στις τέχνες Judo, Jujutsu ,Kenjutsu και Sōjutsu τις οποίες ο Ueshiba μελέτησε με πολλούς δασκάλους για περισσότερο από τρεις δεκαετίες.
Όσο για την ονομασία, αυτή δόθηκε το 1942, όταν ο δημιουργός του Αϊκίντο, με αφορμή τον πόλεμο στην Ιαπωνία, αποσύρθηκε στο αγρόκτημα του και τελειοποίησε την τέχνη του. Μια τέχνη που συνδυάζει με άριστο τρόπο, έντονη σωματική άσκηση αλλά και ηρεμία… Στην εκπαίδευση χρησιμοποιούνται και όπλα. Σπαθί, μαχαίρι ή ραβδί, ο αθλούμενος μαθαίνει ν’ αντιμετωπίζει κάθε πιθανή επικίνδυνη κατάσταση, όπως ένοπλες ή άοπλες επιθέσεις.
Ο μαθητής καλείται να μελετήσει και στη συνέχεια να κάνει πράξη, αρκετές ενότητες…
- Διαλογισμό, Καθιστός διαλογισμός πριν ή μετά τη λήξη της προπόνησης

- ασκήσεις διατάσεων ( δηλαδή τις συνηθισμένες ασκήσεις για όλο το σώμα σε συνδυασμό με εξειδικευμένες ασκήσεις για διάταση των αρθρώσεων)
aikido_2_
- άοπλες τεχνικές που χωρίζονται σε:
α) Ρίψεις
β) Ακινητοποιήσεις
γ) Πτώσεις και
δ) Άμυνα εναντίον ενός ή περισσότερων αντιπάλων.
- ένοπλες τεχνικές που χωρίζονται σε
α)Κάτα , ασκήσεις δηλαδή που ο αθλούμενος εξασκείται μόνος,
β) Ασκήσεις κούμι (kumi) όπου υπάρχουν δύο αθλούμενοι που κινούνται βάση σεναρίου
γ) Άοπλη άμυνα εναντίον ενός οπλισμένου ή οπλισμένων αντιπάλων και αφοπλισμός
δ') Ένοπλη άμυνα εναντίον ενός άοπλου ή άοπλων αντιπάλων .
και ασκήσεις Κι. Δηλαδή ασκήσεις αναπνοής, ισορροπίας και κίνησης. Σε αυτές εκπαιδεύεται ο καθένας μόνος του ή σε ζευγάρια.
Στο Αϊκίντο παρόλο που θεωρείται μια σχετικά καινούρια τέχνη, υπάρχουν αρκετά διαφορετικά στυλ.

Αϊκικάι (Aikikai) / Αϊκί Μπούντο (Aiki-Budo) / Αϊκί Τένσιν Σοκάι (Aiki Tenshin Shokai) / Αϊκί Τζουτζούτσου (Aiki-jujutsu) / Ιβάμα Ρίου (Iwama-ryu) / Γιόσεικαν (Yoseikan) / Γιόσινκαν (Yoshinkan) / Σέιντοκαν (Seidokan) / Σινέι Τάιντο (Shin'ei Taido) / Κόκικαϊ (Kokikai) / Σιν Μπούντο Κάι (Shin Budo Kai) / Σιν-σιν Τόιτσου Αϊκίντο (Shin-shin Toitsu Aikido) / Τζίγιουσινκαϊ (Jiyushinkai) / Σχολές Αϊκίντο Ουεσίμπα (Aikido Schools of Ueshiba) / Φουγκουκάι (Fugakukai) / Φούτζι Ρίου (Fuji Ryu) / Τακεμούσου Κάι (Takemusu Kai) / Τομίκι Αϊκίντο (Tomiki Aikido) ή Σόντοκαν Αϊκίντο (Shodokan Aikido).

Aikido3Χαρακτηριστικό του ωστόσο είναι ότι δεν γίνονται αγώνες στην συγκεκριμένη πολεμική τέχνη γι αυτό και δεν αποτελεί ολυμπιακό άθλημα. Ο λόγος είναι ότι ο δημιουργός του, δεν ήθελε να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα μεταξύ ασκούμενων. Στόχος του ήταν ο καθένας από εμάς να μάχεται κατά του κακής πλευράς του εαυτού του. Να βρίσκει μέσω της τέχνης αυτής την αρμονία και τη γαλήνη. Άλλωστε όπως προστάζει και η φιλοσοφία της τέχνης, κανείς δεν κάνει επίθεση, γι αυτό και δεν υπάρχουν αγώνες. Ακόμα και στην περίπτωση της επίθεσης ο Ουεσίμπα ήθελε να προστατεύσει εκτός από το θύμα και τον επιτιθέμενο από τον τραυματισμό!
Στις μέρες μας η αστυνομία της Ιαπωνίας αλλά και όχι μόνο, ακόμη και αστυνομίες άλλων κρατών εκπαιδεύουν τους αξιωματικούς τους βασιζόμενες στις τεχνικές του Αϊκίντο.








Kobudο

Οι παραδοσιακές πολεμικές τέχνες διαχωρίζονται στις gendai budo (μοντέρνες) και koryu budo ή kobudo (δηλαδή αρχαίες). Οι πρώτες αναφέρονται στις τέχνες που δημιουργήθηκαν μετά το 1868, μια εποχή εκσυγχρονισμού για την Ιαπωνία ενώ οι δεύτερες αναφέρονται στα συστήματα πριν απ’ τη συγκεκριμένη περίοδο.

Η λέξη από μόνη της χωρίζεται στο ko δηλαδή αρχαίο και στο budo, δηλαδή πολεμική τέχνη ή μονοπάτι ή τρόπος. Αρχαίο πολεμικό μονοπάτι λοιπόν…

Τα στυλ που συναντά κανείς σε αυτήν την τέχνη ακολουθούν τις παραδόσεις που αναπτύχθηκαν τ’ αρχαία χρόνια. Σύμμαχοι είναι και μια σειρά όπλων όπως: Bo (κοντάρι), Kama (δρεπάνια), Tonfa, Nunchaku, Sai, αλλά και άλλα είδους όπλα όπως Naginata (δόρυ με πελέκι), Kusari-Gama (δρεπάνι και αλυσίδα), shuriken (ρίψεις λεπίδων) κ.α.
Το Kobudo-Ryu, δηλαδή το αρχαίο στυλk δεν συμφωνούν με το σύστημα βαθμολόγησης και κατάταξης Kyu – Dan. Στη συγκεκριμένη τέχνη ο διαχωρισμός γίνεται διαφορετικά. Οι αρχάριοι ξεκινούν με το Sho-den (εισαγωγικό επίπεδο), προχωρούν στο chu-den (μεσαίο επίπεδο), στο oku-den (προχωρημένο επίπεδο σπουδών) και όλ’ αυτά πιστοποιούνται με το menkyo kaiden (πιστοποιητικό μαεστρίας).

Επιπλέον πολλά στυλ kobudo επιλέγουν να διατηρούν μια μυστικότητα για τις μεθόδους τους, γι αυτό και δέχονται μαθητές μετά από παρότρυνση κάποιου άλλου
-εγγυημένου προσώπου- για τον καινούριο μαθητή.
Shinko Matayoshi (1888-1947)
Τη μοντέρνα μορφή του kobudo την οφείλουμε σ’ αυτό το πρόσωπο. Ο Σινκο Ματαγιοσι, γόνος πλούσιας οικογένειας, αποφάσισε ν’ ασχοληθεί με τις πολεμικές τέχνες και μάλιστα ήταν το τρίτο και μοναδικό παιδί της οικογένειας που αποφάσισε κάτι τέτοιο. Μεγάλωσε στην Οκινάουα κι εκεί εκπαιδεύτηκε από τα 10 του χρόνια, μέχρι τη στιγμή που αποφάσισε να ταξιδέψει στην Κίνα και την Ιαπωνία. Τα χρόνια της περιπλάνησής του εκπαιδεύτηκε στην ιππασία, το λάσο, τα θεραπευτικά βότανα, την πυγμαχια των σαολίν αλλά και στη χρήση όπλων.

Η πρώτη επίδειξη έγινε το 1915 στο κέντρο της Ιαπωνίας και παραμένει μέχρι σήμερα ένα πολύ σημαντικό γεγονός για την ιστορία της τέχνης. Μερικά χρόνια αργότερα το 1935 ο Ματαγιόσι επέτστρεψε στην Οκινάουα κι εκεί "σύστησε" πολλά από τα όπλα αλλά και τις φόρμες που είχε αναπτύξει. Την τέχνη την ονόμασε Matayoshi Kobudo και χάρη σ’ αυτό κατάφερε να γίνει ιδιαίτερα δημοφιλής μέχρι και το 1947 οπότε και πέθανε . Η τέχνη όμως έζησε μέσα απ΄’ τους μαθητές και το γιο του. 

Ο Shinpo Matayoshi (1922-1997) ήταν ο άνθρωπος που ένοιωσε την απειλή απ’ το καράτε που απλωνόταν εντός και εκτός συνόρων κι έτσι αποφάσισε να κάνει την πρώτη σχολή kobudo το 1960 στην πόλη Naha. Δέκα χρόνια μετά ίδρυσε την Ομοσπονδία kobudo της Οκινάουα και μέχρι και το 1997, οπου και πέθανε, ήταν ο τεχνικός σύμβουλος για όλα τα στυλ Kobudo που αναπτύχθηκαν όλ΄αυτά τα χρόνια. 


Ninjutsu

Ninjutsu ή Ninpo. Σε αυτήν την μορφή ιαπωνικής πολεμικής τέχνης το μυστικό είναι η στρατηγική, οι τακτικές που πρέπει να μάθει ασκούμενος και η ασυμβίβαστη μέθοδος στην οποία εξασκούνταν οι shinobi , γνωστοί και ως ninja. Αρχικά μάλιστα εξασκούνταν κρυφά αφού κανείς, εκτός απ’ τους νίντζα, δεν γνώριζε για την ανάπτυξη αυτής της τέχνης.

Το ninjutsu ,ηλικίας 800 ετών, στηρίζει την ερμηνεία του στα ιδεογράμματα που έχουν χρησιμοποιήσει οι Ιάπωνες. Το "nin" αποτελείται από δύο γράμματα. Το "ha" που σημαίνει η άκρη του σπαθιού ενώ το "kokoro" που σημαίνει καρδιά ή ψυχή. Μαζί και τα δύο ερμηνεύονται ως μυστικότητα, υπομονή, ενθάρρυνση. Jutsu, σημαίνει τέχνη ή τεχνική.

Ποια είναι όμως η ιστορία της τέχνης αυτής; Ο θρύλος θέλει το ninjutsu ν΄ αναπτύσσεται από τους νίντζα σε μια προσπάθεια να επιβιώσουν τις δύσκολες εποχές των πολιτικών αναταραχών στην Ιαπωνία. Τότε που οι σαμουράι θεωρούνταν επίγειοι Θεοί. Έτσι οι μέθοδοι που τελειοποίησαν οι «πατέρες» της τέχνης, οι οποίοι μάλιστα φρόντιζαν να εξωθούν τους εαυτούς τους στα άκρα, είναι συγκέντρωση πληροφοριών και τεχνικές αποφυγής εντοπισμού, μεταμφίεση, απόδραση, κρυφτό, παρασκευή εκρηκτικών και δηλητήριου καθώς και τοξοβολία.

Μάλιστα λέγεται ότι η τέχνη αυτή βασίστηκε σ’ ένα Κινεζικό στρατιωτικό έγγραφο, γραμμένο απ’ τον στρατηγό Sun Tzu και το οποίο ονόμαζε η Τέχνη του Πολέμου. Γι αυτό και ικανότητες που έχουν σχέση με την κατασκοπεία και τις πολιτικές απόπειρες δολοφονίας, ήταν ιδιαίτερα χρήσιμες την εποχή που κυριαρχούσε η φεουδαρχία στην Ιαπωνία.

Στη συγκεκριμένη τέχνη 18 ικανότητες, 18 τομείς εκπαίδευσης αποτελούν τον οδηγό των αρχών πάνω στις οποίες βασίζεται η επιτυχία.

Seishin-teki kyōkō (πνευματική λεπτότητα, ευγένεια)
Taijutsu (άοπλη μορφή μάχης)
Kenjutsu (μάχη με σπαθί)
Bōjutsu (μάχη με ραβδί)
Shurikenjutsu (εκτόξευση αστεριών)
Sōjutsu (μάχη με λόγχη)
Naginatajutsu ( μάχη με naginata, ειδικό ξίφος)
Kusarigamajutsu (μάχη με kusarigama)
Kayakujutsu ( εκρηκτικά)
Hensōjutsu (μεταμφίεση)
Shinobi-iri (μέθοδοι αθόρυβων εισβολών)
Bajutsu ( ιππευτική δεινότητα)
Sui-ren (εκπαίδευση στο νερό)
Bōryaku (μέθοδοι τακτικής)
Chōhō (κατασκοπεία)
Intonjutsu (τεχνικές απόδρασης)
Tenmon (μετεωρολογία)
Chi-mon (γεωγραφία)

Για να καταφέρει όμως κάποιος να διακριθεί σε όλ’ αυτά ήταν σημαντικό η εκπαίδευση να ξεκινά σχεδόν ταυτόχρονα με τα πρώτα του βήματα. Από μωρό δηλαδή. Μέσα από παιχνίδια που σχεδιάστηκαν ειδικά γι αυτό το σκοπό, τα παιδιά απ’ τα πρώτα κιόλας χρόνια της ζωής τους, μάθαιναν άοπλη μάχη, ξιφασκία, καμουφλάζ, αποδράσεις και άλλα.

Στις μέρες μας υπάρχουν αρκετές σχολές ninjutsu. Η Νεοninja για παράδειγμα, είναι ένας όρος που αναφέρεται στις μοντέρνες σχολές που ισχυρίζονται ότι διδάσκουν στοιχεία ίδια με αυτά που δίδασκαν και οι νίντζα της Ιαπωνίας.

Kendo

Kendo1Φόβος, αμφιβολία, έκπληξη και σύγχυση. Αυτά είναι τα εμπόδια που πρέπει να υπερπηδήσει ένας kendoka. Τα 4 δηλητήρια του kendo -όπως τ’ αποκαλούν- δίνουν το στίγμα μιας ακόμη ιαπωνικής πολεμικής τέχνης. Επιθετικό, με γρήγορα και άμεσα χτυπήματα, δυναμικό και με κραυγές που βοηθούν στο επιδιωκόμενο αποτέλεσμα… Το Kendo έχει μακρόχρονη ιστορία όσο και οι σαμουράι που έχουν γίνει ταυτόσημοι με την Ιαπωνική παράδοση. Πρόκειται για μια πολεμική τέχνη που απαιτεί αυτοσυγκέντρωση, συγχρονισμό, ευκινησία και άποψη απ’ τον ασκούμενο που πρέπει να μάθει ν’ αντιδρά άμεσα στα ερεθίσματα γύρω του. Άλλωστε η ονομασία τα λέει όλα… Ken , σημαίνει ξίφος και do, σημαίνει δρόμος.

Λέγεται ότι η τέχνη αυτή έχει τις ρίζες της στο kenjutsu. Μια αρχαία πολεμική τέχνη που δημιουργήθηκε πολύ πριν το 1590 με έντονα τα φιλοσοφικά χαρακτηριστικά. Το kendo όμως έγινε πιο μοντέρνο, πιο «αθλητικό» αν και εξακολουθεί να διατηρεί τις ίδιες παραδοσιακές αξίες. Αναπόσπαστο κομμάτι του kendo είναι η πανοπλία και το ξίφος, που είναι φτιαγμένο από τέσσερα τμήματα του μπαμπού.
Kendo3
Στόχος όλων όσων ασχολούνται με το kendo, είναι ν’ αναπτύξουν τη διαίσθησή τους, την ταχύτητα και την επιδεξιότητά του στις τεχνικές. Η επιτυχία , ο ανταγωνισμός και η πρωτιά δεν είναι κομμάτι της φιλοσοφίας αυτής της τέχνης. Πιο σημαντικό είναι να μάθει ο αθλούμενος να εργάζεται σκληρά για να εντρυφήσει σωστά στο τεχνικό της μέρος και φυσικά να εξοικειωθεί με την πανοπλία.

Καθοριστικά χρόνια για την εξέλιξη της τέχνης αυτής είναι η Edo εποχή, οπότε και αναπτύχθηκε μέσα από μια σειρά άλλων πολεμικών τεχνών που αποτέλεσαν τη βάση. Καθοριστική όμως ήταν και μια προσωπικότητα. Ο Chiba Shusaku που γνώριζε πολύ καλά τη “Nakanishi Ha Itto Ryu”. Ο Chiba μελέτησε και έβαλε σε σειρά τις τεχνικές του τεχνικές του Kendo με την ονομασία “68 te”. Σκοπός του ήταν να γίνουν πιο εύκολες για τον κόσμο. Και τα κατάφερε. Οι τεχνικές αυτές αποτέλεσαν την βάση για το σημερινό Kendo.

Σήμερα η εκπαίδευση χωρίζεται σε τρία στάδια…
Το δρόμο του ξίφους : ο ασκούμενος μαθαίνει να κόβει με το ξίφος και είναι υποχρεωμένος να βρίσκει την κατάλληλη στιγμή για να το κάνει.
Το δρόμο του σώματος : εδώ ο ασκούμενος μαθαίνει να κρατά το ξίφος αλλά και να κρατά την απαραίτητη απόσταση με τον αντίπαλό του.
Το δρόμο του μυαλού: εδώ ισχύει αυτό που προαναφέραμε. Σκληρή εξάσκηση για τη σωστή πνευματική στάση απέναντι στη ζωή και τους πειρασμούς.

Kendo2Οι πρώτες σχολές δημιουργήθηκαν το 1912. Μερικά χρόνια μετά, περίπου είκοσι, η τέχνη αυτή άρχισε να διδάσκεται και στα σχολεία. Από τότε και μέχρι σήμερα οι δάσκαλοι του kendo δεν ξεχνούν ένα πράγμα. Να διδάξουν στους μαθητές τους ηθικές αξίες, πειθαρχεία και αυτοέλεγχο. Άλλωστε το ρητό όσων ασχολούνται είναι ότι το kendo δεν είναι αθλητισμός που κάποιος ασχολείται για μερικά χρόνια. Είναι μάθημα που παίρνει κάποιος για όλη του τη ζωή!

Σήμερα το άθλημα εκπροσωπείται απ’ την International Kendo Federation ενώ όσο αναφορά στη χώρα μας εκπροσωπείται απ’ την Ελληνική Ομοσπονδία Kendo Iaido Naginata.















Iaido…"Η τέχνη του τραβήγματος του σπαθιού". Μια ακόμη ιαπωνική πολεμική τέχνη αυτοάμυνας. Στo Iaido ο ασκούμενος μαθαίνει πώς να αντιδρά σε κλάσματα δευτερολέπτου, όταν του επιτίθεται ένας ή περισσότεροι αντίπαλοι και μάλιστα ένοπλοι με ξίφος, γιατί αυτή είναι η λογική του Iaido. Η ευρύτερη ερμηνεία που δίδεται στην τέχνη, είναι να ζεις σε αρμονία με το σύμπαν. Κυριολεκτικά σημαίνει "Η τέχνη του να προσαρμόζεσαι σε όλες τις καταστάσεις της ζωής".

IAIDO1
Πατέρας της τέχνης, θεωρείται ο Hayashizaki Jinsuke Shigenobu, (1542-1621) ο οποίος, μελέτησε και ανέπτυξε την τέχνη που αρχικά ονόμασε Muso shiden jushin ryu batto jutsu. Στη συνέχεια όμως ακολούθησαν κι άλλες ονομασίες. batto jutsu, saya-no-uchi, και nuki-uchi. Τη δεκαετία του ‘30 όμως τα «βαφτίσια» που έγιναν απ’ τον Nakayama Hakudo, (1873-1958) ήταν οριστικά. Iaido! Μάλιστα ο Hakudo, το συνέδεσε άρρηκτα με το Kendo. Είπε ότι οι δύο αυτές τέχνες είναι σαν τα φτερά ενός πουλιού. Αν λείπει το ένα απ’ τα δύο δεν μπορεί να πετάξει. Αναλόγως αν λείπει μια από τις δύο τέχνες, η επίτευξη της τελειότητας είναι απραγματοποίητη! 
Στην τέχνη αυτή, η φυσική επαφή είναι περιορισμένη. Οι ασκούμενοι επιδίδονται στα κάτα, στις τεχνικές, τις περισσότερες φορές χωρίς πραγματικούς αλλά φαντστικούς αντιπάλους. Σκοπός του iaido είναι όχι τόσο να μάθει κανείς να χρησιμοποιεί το ξίφος αλλά ν’ αντιμετωπίζει τον εαυτό του. Να εξασκείται πνευματικά.
IAIDO2
Ωστόσο το Iaido είναι η τέχνη του κοψίματος. Καθισμένος, όρθιος ή περπατώντας ο ασκούμενος πρέπει να μάθει να αμύνεται σε μια επίθεση απ’ ολες τις πλευρές. Πρέπει να περιμένει και ν’ αντιμετωπίσει την απειλή.

Το lai μαθαίνει τον αθλούμενο να υπολογίζει και να λαμβάνει υπόψην του την απόσταση ανάμεσα στον επιτιθέμενο και τον αμυνόμενο. Επίσης τον μαθαίνει να πιάνει σωστά τη λαβή του ξίφους και να μετρά σωστά την γραμμή του κοψίματος του σπαθιού. Βασικό κομμάτι της εκπαίδευσης είναι και η ψυχολογία του αντιπάλου. Ο εχθρός μπορεί να κατατροπωθεί μέσα απ’ το πνεύμα που αναπτύσσει κανείς στο lai. Και σε αυτήν την τέχνη, απώτερος σκοπός είναι να νικήσει κανείς τον εχθρό που κρύβει μέσα του.
H τέχνη του iaido χωρίζεται σε τέσσερα στάδια. Πώς να τραβάς το σπαθί, δηλαδή την ξιφούλκιση, δεύτερον πώς να κόβεις τον εχθρό, πώς να καθαρίζεις την λεπίδα και πώς να επαναφέρεις το σπαθί στη θήκη του. 
Ανα τους αιώνες οι οπαδοί ήταν πολλοί κι οι σχολές ακόμη περισσότερες. Muso Jikiden Eishin Ryu, Shinkage Ryu, Tamiya Ryu, Muso Shinden Ryu, Mugai Ryu, Hoki Ryu, Suio Ryu . Όλες υπακούουν σε μια γενικότερη ονομασία. Κoryu. Μια λέξη που χαρακτηρίζει τις παλαιές σχολές ιαπωνικών τεχνών .
Στην Ελλάδα η Ομοσπονδία που εκπροσωπεί το άθλημα είναι η Ε.Ο.Κ.Ι.Ν. (Ελληνική Ομοσπονδία Kendo Iaido Naginata) η οποία είναι αναγνωρισμένη απ’ τη European Kendo Federation κι απ’ την Ιαπωνική Ομοσπονδία Ζ.Ν.Κ.R. (Zen Nihon Kendo Renmei).

Naginata

Nakayama2Naginata….Ιαπωνική πολεμική τέχνη που παραδοσιακά χρησιμοποιούσε η τάξη των σαμουράι και κυρίως των γυναικών σαμουράι. Με μια ιστορία που κρατά το παρελθόν της βαθιά ριζωμένο εδώ και μια χιλιετία, αποτελούσε ένα από τα πιο ισχυρά όπλα απέναντι στους ιππείς και το πεζικό, την εποχή του πολέμου. Το συγκεκριμένο όπλο που χρησιμοποιείται, αποτελείται από μια μακριά ξύλινη λεπίδα μ’ ένα καμπυλωτό σπαθί στην άλλη του άκρη. 
Σήμερα απευθύνεται σε όλους. Άνδρες, γυναίκες και παιδιά. Η ουσία της τέχνης αυτής, κατέστησε το ναγκινάτα ως ένα από τα πιο αποτελεσματικά όπλα απέναντι στο παραδοσιακό στο σπαθί. Μάλιστα η εκτέλεση των κινήσεων της την έχουν δικαιωματικά τοποθετήσει στις πρώτες θέσεις των πιο χαρισματικών και ευέλικτων κλασσικών συστημάτων μάχης.
Ένα σύστημα που τουλάχιστον στην Ιαπωνία, επιλέγουν περισσότερο γυναίκες. Έξω όμως από την πατρίδα της τέχνης αυτής, η Ναγκινάτα βρίσκει οπαδούς στην Ευρώπη και την Αυστραλία (ασχολούνται κυρίως άνδρες) την Βόρεια και Νότια Αμερική. 
Οι δάσκαλοι της αυτής της πολεμικής τέχνης, διδάσκουν ουσιαστικά σεβασμό, υπομονή, αυτοπεποίθηση και αυτοέλεγχο. Η εκπαίδευση μέσα απ’ τις ασκήσεις καλλιεργεί την αντοχή, την ομορφιά και τη χάρη των κινήσεων ενώ χτίζει χαρακτήρα μέσα απ’ την πειθαρχία και την συγκέντρωση. Πάνω απ’ όλα όμως προετοιμάζει τον ασκούμενο ν’ αντιμετωπίζει τα προβλήματα της ζωής, επενδύοντας σε έναν κώδικα ηθικής με βάση τον ιπποτισμό και τη τιμή.
Nakayama3
Μερικά από τα στυλ που συναντά όποιος ασχολείται με την τέχνη αυτή είναι:
  • Tendo Ryu Naginata-jutsu
  • Jiki-shinkage Ryu Naginata-jutsu (στη Χαβάη)
  • Jiki-shinkage Ryu Naginata-jutsu (στην Ιαπωνία)
  • Toda-ha Buko Ryu Naginata-jutsu
  • Katori Σιντοϊσμός Ryu Naginata-jutsu & Higo Koryu Naginata-jutsu


Στις μέρες μας, η τέχνη αυτή, αναπτύσσεται υπό την σκέπη της Διεθνούς Ομοσπονδίας Naginata. ( Internati/onal Naginata Federation) καθώς και της Ελληνικής Ομοσπονδίας ΚENDO, IAIDO, NAGINATA., όσο αναφορά στη χώρα μας.

Jodo


". . .Συγκεντρώσου ώστε να γίνεις ένας άνθρωπος που δεν θα προκαλεί τραυματισμούς στους άλλους. Στην καρδιά του Jo υπάρχει ένα βέλος."

Kyudo

kyudo1O δρόμος του τόξου… Πρόκειται ίσως για την πιο ξεκάθαρη πολεμική τέχνη απ’ όλες. Το ιαπωνικό τόξο, αναπόσπαστο κομμάτι της τέχνης αυτής, στο παρελθόν το χρησιμοποιούσαν για να βρουν τροφή και ν’ αμυνθούν σε περιόδους πολέμου. Το χρησιμοποιούσαν επίσης σε διαγωνισμούς κι εκδηλώσεις δεξιοτήτων.

  Σήμερα το τόξο που χρησιμοποιείται είναι περίπου δύο μέτρα, ενώ οι στόχοι βρίσκονται σε απόσταση 28-60 μέτρων.

 Η αρχική ονομασία της ιαπωνικής τοξοβολίας ήταν  kyujutsu. Από τότε μέχρι σήμερα όμως πολλά άλλαξαν. Το τόξο έπαψε ν’ αποτελεί όπλο και στις μέρες μας,  στο σύγχρονο kyudo, χρησιμοποιείται ως μέσο εκπαίδευσης για μια τέχνη που σου μαθαίνει ν’ αναπτύσσεις τις ηθικές και πνευματικές αξίες.  Δεν είναι τυχαίο ότι η ουσία της τέχνης είναι συνώνυμη, όπως λέγεται, με την αναζήτηση της αλήθειας , την καλοσύνη και την ομορφιά. 
Kyudo2
Η Αλήθεια εκφράζεται μέσα απ’ την εκτόξευση του βέλους. Εκεί τρία στοιχεία, της συμπεριφοράς, της κίνησης και της τεχνικής ενώνονται και φτάνουν σε μια κατάσταση απόλυτης αρμονίας. Πραγματική βολή όμως δεν θεωρείται αυτή που θα πετύχει το κέντρο του στόχου, αλλά αυτή που ήδη ήταν κομμάτι του στόχου πριν ακόμα την απελευθέρωσή του.
Η Καλοσύνη περιλαμβάνεται στις αξίες που διδάσκονται κατά την εκπαίδευση. Ευγένεια, συμπόνοια, ηθική su_kyudo_1_και άμυνα όχι επίθεση. Στην τέχνη αυτή η καλοσύνη εκφράζεται μέσα από την καλή συμπεριφορά σε οποιαδήποτε κατάσταση μπορεί να βρεθεί ο τοξοβόλος. Καλός μαχητής λοιπόν μπορεί να θεωρηθεί μόνον εκείνος που θα διατηρήσει τη ψυχραιμία του κυρίως σε καταστάσεις έντονου άγχους και μάχης.  

Η Ομορφιά  ενισχύει τη χαρά για ζωή και τονώνει το πνεύμα.  Στη ιαπωνική τέχνη kyudo, η αλήθεια και η καλοσύνη,  αποτελούν τα χαρακτηριστικά της ομορφιάς. Αυτή όμως μπορεί να βρεθεί και στη χάρη του ιαπωνικού τόξου, στην παραδοσιακή ενδυμασία που φορούν οι τοξοβόλοι αλλά και στην  εκλεπτυσμένη εθιμοτυπία που περιβάλλει την τελετή του kyudo.  
Σήμερα το kyudo είναι ιδιαίτερα δημοφιλές. Διδάσκεται σε σχολές (kyudoho), στα σχολεία και σε πολιτιστικά κέντρα. 






Sumo

sumo
Εικόνα του 1861 που απεικονίζει έναν παλαιστή του σούμο να απωθεί έναν ξένο άνδρα.
2.500 χρόνια πριν. Τότε γράφτηκε η ιστορία των ιαπωνικών νησιών, τότε και η ιστορία του σούμο. Οι θεοί Τεκιμινακάτα και Τακεμιζακούτσι αναμετρήθηκαν σ’ έναν ανεπανάληπτο αγώνα στις ακτές του Σμιάνε Κεν. Ο πρώτος θεός έχασε κι ο Τακεμιζακούτσι με τον ιαπωνικό λαό, πήρε τον έλεγχο του αρχιπελάγους .
Πρόκειται ίσως για την πιο σημαντική ιαπωνική μορφή μάχης. Μια τέχνη που έχει καταφέρει να γράψει με ανεξίτηλο μελάνι στιγμές που έχουν σημαδέψει την πορεία της χώρας και που οι Ιάπωνες την θεωρούν αν και «υπερήλικη», μοντέρνα μορφή τέχνης.
Αρχικά ήταν μια αγροτική τελετουργία. Στη συνέχεια καθιερώθηκε ως μια μεγαλύτερη τελετή που οι άνθρωποι προσεύχονταν για την ειρήνη και την καρποφορία της τοπικής κοινωνίας. Ενώ κατέληξε να θεωρηθεί πολεμική τέχνη με κανόνες και τεχνικές, απ’ τον αυτοκράτορα Σαγκα.

Η τέχνη αυτή χωρίζεται σε έξι επίπεδα. Από το ανώτερο στο χαμηλότερο έχουν ως εξής…makuuchi (εδώ υπάρχουν το πολύ 42 παλαιστές), jūryō ( με 28 παλαιστές), makushita (120 παλαιστές), sandanme ( 200 παλαιστές), jonidan (230 παλαιστές) και jonokuchi (ακριβώς 80 παλαιστές). 
Απαραίτητη προϋπόθεση για αυτόν που θέλει να θεωρείται πραγματικά επαγγελματίας του είδους είναι το πάχος. Ο κάθε αθλητής πρέπει να ξεπερνά τα 150 κιλά. Βάρος που «κερδίζουν» με μια ιδιαίτερη δίαιτα που απαιτεί…πολύ, πολύ φαγητό!
Στην Ιαπωνία υπάρχουν περίπου 700 επαγγελματίες και μόλις 54 σχολές σούμο ή αλλιώς χέγια. Εκεί ενήλικες αλλά και ανήλικα αγόρια ζουν όλοι μαζί σαν μια οικογένεια και εκπαιδεύονται με σκοπό να κερδίσουν την ανώτατη τιμή. Το Κύπελλο του Αυτοκράτορα και τον τίτλο του «γιοκοσούνα» δηλαδή του πρωταθλητή. Έναν τίτλο που κατέχουν περίπου 80 άτομα όλα κι όλα, στις μέρες μας κι ο οποίος διατηρείται για ένα χρόνο κάθε φορά.

Χώρος της αναμέτρησης είναι το ντόχιο, δηλαδή το ρίγνκ που γνωρίζουμε εμείς και το οποίο χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά τον 16ο αιώνα. Οι παλαιστές ντυμένοι λιτά με το λευκό πανί που ζυγίζει 13 κιλά, δεν φέρουν τίποτα επάνω τους. Μοναδικό χαρακτηριστικό που μαρτυρά τη δύναμή τους είναι οι πλεξούδες τους. Αυτές δείχνουν ότι είναι αήττητοι.

Ο αγώνας που συνήθως δεν ξεπερνά τα τρία με τέσσερα λεπτά, διεξάγεται στο ρίνγκ που σκεπάζεται με αλάτι. Κατά τη διάρκεια του έχουν δικαίωμα για ένα διάλειμμα για νερό (mizu-iri), στη συνέχεια του οποίου ξεκινούν ακριβώς απ’ το σημείο που έμειναν κι ένα δεύτερο διάλειμμα ύστερα απ’ το οποίο ξεκινούν πάλι απ’ την αρχή.

Οι κινήσεις που επιτρέπονται χωρίζονται σε 70 τεχνικές ρίψεως καθώς και τα χαστούκια κι οι τρικλοποδιές .Όσο γι αυτά που δεν επιτρέπονται και που οδηγούν στην ήττα, είναι οι αντικανονικές τεχνικές και χαρακτηριστικότερο όλων είναι το τράβηγμα των μαλλιών. Το μυστικό δε της επιτυχίας; Το κέντρο βάρους. Ο αθλητής που θέλει να κερδίσει θα πρέπει να το διατηρεί χαμηλό ώστε να μην πέσει , να μην βγει έξω απ’ τον κύκλο ή να μην ακουμπήσει κάποιο μέλος του σώματός του στο ντόχιο, γιατί τότε θα χάσει. Σημαντικό είναι επίσης η ευκινησία παρά τα πολλά κιλά του εκάστοτε αθλητή.

Η προπόνηση είναι ιδιαίτερα σκληρή. Η μέρα –κυρίως για τους νέους των σχολών- ξεκινά στις πέντε τα ξημερώματα και περιλαμβάνει μεταξύ άλλων πολλές δουλειές και κυρίως μαγείρεμα γιατί αυτό οφείλει να το γνωρίζει ένας παλαιστής του σούμο!

Σήμερα το επαγγελματικό σούμο διοργανώνεται από τον Ιαπωνικό οργανισμό σούμο. Τα μέλη του αποκαλούνται oyakata, ογιακάτα και είναι όλα πρώην παλαιστές. Μάλιστα είναι οι μοναδικοί άνθρωποι που έχουν το δικαίωμα να εκπαιδεύουν νέους αθλητές.